Хистероскопија е минимално инвазивна гинеколошка процедура што овозможува директна визуелизација на внатрешноста на матката со помош на тенок оптички инструмент – хистероскоп. Оваа техника претставува златен стандард за дијагностика и третман на интраутерини аномалии.

До 40% од случаите на „необјаснета неплодност“ покажуваат абнормалности на матката што се откриваат само преку хистероскопија (Cakmak & Taylor, 2011)

Според податоци од Европското здружение за човечка репродукција и ембриологија (ESHRE), хистероскопијата се препорачува кај сите пациентки кои имаат репродуктивни потешкотии, особено по два или повеќе неуспешни IVF циклуси.

Кога е индицирана хистероскопија?

Видови хистероскопија

Постојат две главни категории на хистероскопија:

• Дијагностичка хистероскопија – се користи за проценка на состојбата на ендометриумот, присуство на патолошки формации (полипи, миоми, септум), атхезии (синехии) и други структурни аномалии кои може да влијаат врз плодноста.
• Интервентна (оперативна) хистероскопија – овозможува хируршко отстранување или корекција на откриените абнормалности во текот на истата процедура.

Индикации за хистероскопија

Времетраење и подготовка за хистероскопија

• Траење: Дијагностичката хистероскопија трае околу 10–15 минути, додека интервентната може да потрае 30–60 минути, зависно од сложеноста на интервенцијата.
• Анестезија: Најчесто се спроведува во краткотрајна венска анестезија.
• Подготовка: Се спроведува во фоликуларна фаза на циклусот (ден 6–11), кога ендометриумот е најтенок и најлесен за проценка.

Хистероскопија и асистирана репродукција

Хистероскопијата игра клучна улога во евалуацијата и подготовката на жената пред примена на било која асистирана репродуктивна техника (ART). Следат неколку чести клинички сценарија во кои хистероскопијата прави суштинска разлика.

Научна поддршка: Што велат студиите?

Истражувања покажуваат дека кај жени со рецидивирачки неуспешни ембриотрансфери, интраутерини патологии се откриваат кај 30–45% од случаите со хистероскопија, и нивното отстранување значајно ја зголемува имплантацијата и стапката на бременост (El-Toukhy et al., 2016; Di Spiezio Sardo et al., 2016).

Клиничко сценарио 1: Неуспешни IVF обиди

Пациентка, 35 години, со два неуспешни IVF обиди и нормален ултразвук. Хистероскопијата открива субмукозен миом <1.5 см кој не се видел на ехо. По хистероресекција, следниот трансфер резултира со успешна бременост.

Истражување од Cakmak & Taylor (2011) покажа дека дури 20–40% од пациентките со необјаснет неуспех во IVF имаат анатомски аномалии на ендометриумот кои се дијагностицираат само со хистероскопија.

Клиничко сценарио 2: Рецидивирачки имплантациски неуспех

Жена, 39 години, со висококвалитетни ембриони и три неуспешни трансфери. ERPeak тестот сугерира рецептивност, но хистероскопијата открива хроничен ендометритис. По терапија, следниот трансфер води до бременост.

Клиничко сценарио 3: Планирање IUI кај пациентка со менорагии

Хистероскопијата открива полип во истмусот на матката кој би можел механички да го попречи патот на сперматозоидот. Отстранет е пред инсеминација – бременост е постигната по првиот обид.

Ризици и компликации

Иако хистероскопијата е минимално инвазивна, како и секоја процедура, не е без ризици:

• Инфекција (0.2–1%)
• Перфорација на матката (0.1–0.5%)
• Хеморагија (ретка, <0.1%)
• Интраутерини синехии (по оперативни процедури)

Според AAGL и ESGE, компликациите се најмногу поврзани со оперативна, а не со дијагностичка хистероскопија, и можат значително да се намалат со експертско изведување и модерна опрема.

Препораки од водечки стручни здруженија

Европско здружение за човечка репродукција и ембриологија (ESHRE)

ESHRE во своите последни упатства препорачува:

• Рутинска хистероскопија по два неуспешни IVF трансфери, дури и при нормален ултразвук.
• Хистероскопија пред IVF кај жени со историја на инфекција, абортуси или необјаснета неплодност.

American Society for Reproductive Medicine (ASRM)

ASRM истакнува дека:

• Хистероскопијата останува „златен стандард“ во визуелизација на ендометриумот.
• Треба да се размисли за оперативна хистероскопија кај секој пациент со IUI или IVF, кога постои клиничко сомневање за интраутерина патологија.

Најчести прашања (FAQ)

1. Дали хистероскопијата боли?

Дијагностичката хистероскопија често не бара анестезија. Интервентната се прави со целосна аналгезија или краткотрајна анестезија, за да нема болка.

2. Колку трае постапката?

Дијагностичката процедура трае 5–10 минути, додека интервентната 20–30 минути во зависност од состојбата.

3. Дали треба да се прави пред секој IVF циклус?

Не. Но, кај жени со неуспешни обиди, ехо-патологија или непозната етиологија, хистероскопијата може да биде клучна.

4. Кога можам да започнам со IVF по хистероскопија?

Ако нема компликации, најчесто во следниот менструален циклус по заздравување на ендометриумот.

5. Дали хистероскопијата го подобрува успехот на IVF?

Да, особено ако се открие и третира скриена патологија – како ендометријални полипи, миоми, синехии или хроничен ендометритис.

6. Дали хистероскопијата е неопходна ако ултразвукот е нормален?

Да. Ултразвукот може да пропушти мал субмукозен миом, тенки синехии или хроничен ендометрит – сите клинички релевантни за исходот на IVF.

Хистероскопијата не е само дополнителна алатка, туку често е дел што недостига од мозаикот кога станува збор за неплодност и неуспешни IVF обиди. Таа овозможува визуелизација и третман во ист момент – нешто што не може да се добие со ехо или хистеросонографија.

Во IVF Центар Мон Бебе, хистероскопијата е секогаш:

• Индивидуално индицирана
• Изведена со најсовремена техника
• Следена од детална пост-процедурална проценка и терапевтски план

Хистероскопијата не е „дополнителна опција“ – таа е дијагностичка алатка од највисока вредност, изведена со прецизност, искуство и целосно внимание на вашиот индивидуален случај.

Пациентите не треба да живеат со „нормални наоди“ на документи, туку со реална шанса за успех. Хистероскопијата често го менува текот на приказната – од неуспех кон бременост.

Слични статии

1. Оваријална стимулација – дали е безбедна?
2. Ин витро со природен циклус: Сè што треба да знаете
3. Детален водич за ИВФ преку ФЗО

Клучни зборови: хистероскопија, неплодност, IVF, IUI, ICSI, асистирана репродукција, интраутерини патологии, женско здравје, фертилитет
Тагови: гинекологија, хистероскопија, ин витро, оплодување, матка, плодност, дијагностика